नाविन्यपूर्ण उपक्रम



        नाविन्यपूर्ण उपक्रम

वर्ग 1, 2 , अप्रगत  विद्यार्थी व प्राथमिक वर्गासाठी* 

       

*नमस्कार सर्व विदयार्थी, पालक व शिक्षक मित्रांनो.* 
          *पुढील कृती व उपक्रम पालकांमार्फत विदयार्थ्यांपर्यंत पोहचवून मूलभूत वाचन व गणित संबोध उद्दिष्ट साठी  आनंददायी खेळ विदयार्थ्यांनी खेळायचे आहे.* 

         *खालील कृती वेगवेगळ्या विषयासाठी दिल्या  असल्या तरी त्यांचा आंतरसंबंध आहे.*
 
     

        *विषय -  मराठी*

       *भाषण - संभाषण* 

*🟣ओळख स्व:ची, कुटुंब, मित्र, परिसर  याविषयी माहिती  सांगणे.*
*🟣चित्रगप्पा*
१)चित्र सांगणे. 
२)चित्रातील कृती सांगणे. 
३) चित्रवर्णन करणे.
४)चित्रावरून गोष्ट सांगणे. 
५)चित्रमालिकेवरून गोष्ट सांगणे.
🟣गप्पा -
१) औपचारिक गप्पा उदा.( आठवडी बाजार ) विषय ठरवून मुलांशी गप्पा करणे.
२)अनौपचारिक गप्पा (विषय न ठरवता गप्पा) मुलांशी करणे.

*🟣संवाद, नाटुकली सादर करणे*
*🟣 प्रश्न विचारता येणे.*
*🟣मत व्यक्त करणे.*

*🟣घटनाक्रम सांगता येणे.उदा - चहा तयार करण्याचा घटनाक्रम* 

*🟣गोष्टी*
१)ऐकलेली गोष्ट सांगता येणे.
२) ससा - कासव सारखे शब्द देऊन त्यावर गोष्ट सांगता येणे.
३)अपूर्ण गोष्ट पूर्ण करा. 
४)अपूर्ण प्रसंग पूर्ण करा. 
*🟣गाणी*- ऐकून म्हणणे 
१) अक्षरांची पुनरावृत्ती होणारी गाणी.
२)यमक जुळणारी गाणी 
३) बडबड गिते 

*🟣पारंपारिक गाणी एकवीने व म्हणून घेणे*
१)भुलाबाई ची गाणी 
२)भजन
३)अभंग इ. 

*🟣खेळ--*
१)वन मिनिट शो (मुलाने एका परिचित विषयावर बोलणे)
२)शब्दभेंडया उदा - ब ध्वनी ने सूरु होणारे शब्द सांगा. सांगितलेले शब्द बोर्डवर लिहिणे. 
३)एक शब्द देऊन वाक्य मुलांनी सांगणे. 
४)थीम च्या संदर्भात शब्द लिहिणे. 

*🟣प्रश्न मंजुषा, विनोद कार्यक्रम घेणे*
*🟣चित्रवाचन* विदयार्थ्यांना वस्तू किंवा चित्र दाखवून 
१)एका वस्तूचे चित्र वाचन 
२)कृतीचे चित्र वाचन 
३)चित्रातील भावनांचे वाचन 
🟣मॅचिंग सेट -
सारखी चित्रे एकमेकावर ठेवणे. 
🟣चित्रगाडी (बाणानुसार चित्र जोडणे)
उदा -कुत्रा 🔜🐶मांजर 🔜🐱उंदीर 🐭🔜माकड 🐒😀

*🟣वलयांकित चित्रमय दिशादर्शक पट्टी वाचन(डावी कडून उजवीकडे बोटाने गिरवत वाचणे.*

उदा -🐱〰️〰️〰️〰️〰️🐭
अश्या चित्रमय पट्ट्या तयार करून वाचन सराव 
🟣पट्टीवरील चित्र वाचन(डावी कडून उजवी कडे )
उदा - हा 🐒 आहे. 
         हि 🐄आहे. 

*🟣चित्रातील वेगळा ओळखा.*
उदा -🐶🐱🐭🐒🦋
यात फुलपाखरू वेगळा आहे. 

*🟣चित्र साम्यभेद ओळखणे.*
जसे -वर्ग २ री पान न. १ वर 

*🟣चित्रवर्णन (मुल चित्र वर्णन करतात)*

*🟣चित्रगप्पा(मुले चित्र गप्पा करतात)*
 *🟣चित्र कथा सांगणे (चित्र निरीक्षण करून )*

        *विषय - गणित*

       *गणनपूर्व तयारी*

*🟢१ - एक अंक ओळख व लेखन सराव*
अंक ओळख देतांना -
१)एक बोट दाखवून 
२)एक वस्तू दाखवून 
३)एक चित्र दाखवून 
४)एक असा आवाज करून 
५)एक रुपयाचं नाणं वा नोट दाखवून 
६)हातात वस्तू घेऊन -आईने एक लाडू दिला अशा गोष्टी सांगण्यास मुलांना प्रोत्साहन देणे. 
७)एक अंक अंक व अक्षरात काढून 
८) एक उडी मार कृती करून 
९)स्पर्शाने ओळखणे खेळ घेऊन 

*🟢१ अंक गिरवणे व लेखन सराव*
*🟢२ - दोन अंक ओळख व लेखन वरील नऊ भाषा नुसार* 
*🟢३-तीन अंक ओळख व लेखन सराव वरील प्रमाणे.*
*🟢४- तीन अंक ओळख व लेखन*
*🟢५-पाच अंक ओळख व लेखन*

*🟢बेरीज :  + चिन्ह ओळख व क्रिया*
बेरीज म्हणजे -मिळविने, एकत्र करणे, टाकणे, गोळा करणे, ओतने इ. 
गोष्टीतून बेरीज करविने.

➕उदा - साहिलला बाबाने १लाडू दिले, आईने २ लाडू दिले, तर साहिल जवळ एकूण किती लाडू झाले? 

            १   लाडू बाबाने         
         + २  लाडू आईने 
          -------
            ३  एकूण लाडू 

असे उदाहरण लिहून गोष्टी सांगण्यास प्रोत्साहन द्यावे.

गोष्टी तयार करून सोडवून घेणे.
   २           ३           ४      १
+ २        + २       + १    +४
--------     --------    -------  -------
आडवी मांडणी  बेरीज सराव-
१+२= 
२+२=
२+३=
२+१=
३+२=

 *🟢बेरीज उदाहरण सराव घ्यावा.*      

  *🟢वजाबाकी : - चिन्ह ओळख व क्रिया*

वजा म्हणजे  - कमी, काढणे, फेकने, तुटणे, सडने, हरवने, देणे इ. 

गोष्टीतून संकल्पना स्पष्ट करणे. मुलांनी गोष्ट सांगणे. 

उदा - साहिलजवळ २ पेन्सिल होत्या, त्यातील १ हरवली, तर साहिल जवळ किती पेन्सिल राहिली ? 
उभी मांडणी -
     २ साहिल जवळ पेन्सिल 
-    १ पेन्सिल हरवली 
-------- 
    १    राहिली 

  ३      ४     ५         ४       ५
-१     - १     -१    -   २     -२  
------ ------ -------  -------  -------

आडवी मांडणी :
२-१=१
३-१=२
४-१=३
५-१=४

*🟢० ची ओळख मुलांना गोष्टीतून करविणे.* 
*🟢मुलांनी ० च्या गोष्टी सांगणे.*

उदा - जय जवळ १  पेन्सिल होती ती त्याने साहिलला दिली, तर आता जय जवळ पेन्सिल किती?  
१-१=                   १        २      ३
२-२=                -  १      - २     -३
३-३=               --------- ------    ------
४-४=
५-५=

     १ च्या गोष्टी तयार करणे. 
उदा -१+०=१        २-१=१    ३-२=१

मिश्र उदाहरणे -
२+१-२=१            ३+२-४=१

*यात आपणही भाषा, गणित पूर्व तयारी संबंधी आनंददायी पूरक कृती जोडणार आहातच.*

*✔️महत्वाचे ---*कृतीमधे परिपूर्णता येई पर्यंत कृती पून्हा पुन्हा करून घ्यायच्या आहेत.*


        -  संदीप कोल्हे, यवतमाळ 

Post a Comment

0 Comments